Możesz zaangażować się razem z nami i przyczynić się do polepszenia życia niepełnosprawnych dzieci. Jeżeli chcesz podzielić się swoim czasem – zostań wolontariuszem Spectrum Liberi!

Fundacja Spectrum Liberi oferuje Ci przyjazną atmosferę współpracy i szeroką gamę aktywności.

Zostając wolontariuszem naszej Fundacji chcesz pomagać potrzebującym.

Warunki współpracy z wolontariuszami

Wolontariusze podpisują z Fundacją Spectrum Liberi porozumienie o współpracy, w którym określa się m.in. czas trwania współpracy, rodzaj pracy świadczonej na rzecz konkretnego programu lub projektu, a także minimalną ilość czasu, jaką wolontariusz zobowiązuje się poświęcać na współpracę.

Fundacja Spectrum Liberi wymaga od wolontariusza pracującego bezpośrednio z dziećmi dostarczenia poniższych dokumentów:

• zaświadczenia o niekaralności.
• zaświadczenia lekarskiego zgodnie z Art. 98 ust.3.

 

Wolontariusz Spectrum Liberi powinien m.in:

• rzetelnie wykonywać zadania, które zostały z nim uzgodnione,
• zdawać sobie sprawę z odpowiedzialności związanej ze swoją pracą,
• utrzymywać regularny kontakt z osobą odpowiadającą za monitorowanie jego zadań,
• przestrzegać zasad BHP.
  Skontaktuj się z nami poprzez maila lub telefonicznie.

Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Podstawowym aktem prawnym regulującym wolontariat jest Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ujednolicony tekst ustawy jest do pobrania z serwerów Kancelarii Sejmu RP.

Komentarz do ustawy jest dostępny w Bibliotece Wolontariatu.

Kogo wspierają wolontariusze

Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie bardzo jasno precyzuje instytucje i organizacje w których może działać wolontariusz. Są to przede wszystkim podmioty, które działają non-profit, to znaczy nie są nastawione na generowanie zysku.

Wolontariat jest możliwy w następujących podmiotach:
– organizacje pozarządowe, organizacje pozarządowe (zwane także NGO z angielskiego Non Governmental Organizations) są największą, a także najbardziej otwartą na wolontariuszy grupą podmiotów korzystających. Należą do niej przede wszystkim stowarzyszenia i fundacje ale, o czym nie zawsze się pamięta, organizacjami pozarządowymi są także związki zawodowe, partie polityczne, organizacje pracodawców, niektóre kluby sportowe, Ochotnicze Straże Pożarne oraz Polski Czerwony Krzyż.

Organizacje kościelne

Organizacjami kościelnymi są potocznie zwane wszytstkie osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.

Kościoły i związki wyznaniowe, oprócz działalności skupionej wokół kultu religijnego mogą także prowadzić działalność charytatywną, opiekuńczą, oświatowo-wychowawczą oraz przeciwdziałać patologiom społecznym. W zakresie wykonywanych przez siebie działań mogą korzystać z pomocy wolontariuszy. Przykładem takich organizacji są chociażby Caritas prowadzone przez poszczególne diecezje w Kościele Katolickim, Diakonia w Kościele Ewangelicko-Augsburskim czy Eleos w Autokefalicznym Kościele Prawosławnym.

Stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego

Jednostki samorządu terytorialnego, to znaczy województwa, powiaty i gminy, mogą także zakładać swoje stowarzyszenia, w celu wspólnej realizacji niektórych celów. Są to na przykład stowarzyszenia gmin lub związki miast.

Spółdzielnie socjalne

Spółdzielnia socjalna jest specyficzną formą przedsiębiorstwa społecznego. Tworzą ją w większości osoby zagrożone marginalizacją ze względu na bezrobocie, niepełnosprawność czy chorobę psychiczną, które mają trudności w znalezieniu pracy. Praca w spółdzielniach socjalnych daje im szansę na aktywizację społeczną i zawodową, integrację, podniesienie swoich kwalifikacji.

Spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Wolontariat jest możliwy tylko w takich spółkach, które nie działają w celu osiągnięcia zysku, przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników. Wszystkie te warunki muszą być spełnione i opisane w statucie spółki, w przeciwnym razie wolontariat w takim podmiocie nie będzie możliwy.

Kluby sportowe

Wolontariat jest możliwy tylko w klubach będących spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy o sporcie, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników. Wszystkie te warunki muszą być spełnione i opisane w statucie klubu, w przeciwnym razie wolontariat w takim podmiocie nie będzie możliwy.

Organy administracji publicznej

Organy administracji publicznej, są to wszystkie urzędy rządowe i samorządowe, takie jak ministerstwa, urzędy wojewódzkie, marszałkowskie, starostwa powiatowe, urzędy gmin i miast. Część z nich w niektórych swoich działaniach realizuje przedsięwzięcia dochodowe, dlatego wolontariat jest w nich możliwy tylko poza prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą.

Jednostki podległe administracji publicznej

Wolontariat jest możliwy w jednostkach organizacyjnych podległych organom administracji publicznej lub nadzorowanych przez te organy, z wyłączeniem prowadzonej przez te jednostki działalności gospodarczej.

Administracja publiczna powołuje do życia, finansuje i nadzoruje różne inne podmioty służące społeczności. Są to między innymi instytucje kultury – czyli na przykład muzea, biblioteki, teatry, instytucje edukacyjne – takie jak szkoły, przedszkola, świetlice, czy chociażby instytucje opieki społecznej.

Podmioty lecznicze

Podmioty lecznicze to podmioty, które realizują działalność leczniczą, bez względu na formę samego podmiotu – niezależnie od tego, czy jest to organizacja pozarządowa, spółka, publiczny lub niepubliczny zakład opieki zdrowotnej.

Wolontariat jest możliwy w zakresie wykonywanej przez nie działalności leczniczej, czyli na przykład przy udzielaniu świadczeń leczniczych w szpitalu, hospicjum, przy pielęgnacji i rehabilitacji pacjentów, czy działalności polegającej na promocji zdrowia.

Czy wolontariat zawsze jest możliwy?

Wiele z wymienionych powyżej podmiotów może, ale nie musi korzystać z pomocy wolontariuszy. Czasami ciężko jest także stwierdzić, czy dana instytucja zgodnie z prawem może współpracować z wolontariuszami. W takim wypadku dobrze jest skonsultować się z ekspertami Centrów Wolontariatu, którzy pomogą w jednoznacznym określeniu możliwości wolontariatu w danym podmiocie.

Czy wolontariusze mogą wspierać bezpośrednio osoby potrzebujące, czy tylko organizacje i instytucje?
Ustawa definiuje wolontariat jako działania osoby – wolontariusza, na rzecz konkretnego podmiotu – organizacji lub instytucji. Może się wydawać, że taka konstrukcja wolontariatu uniemożliwia pomoc wolontariuszy osobom potrzebującym, jednak nie do końca jest to prawdą.

Musimy pamiętać, że organizacje społeczne i instytucje działają na rzecz społeczności i realizują w ten sposób cele, do których zostały powołane. Wolontariusz może świadczyć usługi na rzecz: członków organizacji w której jest wolontariuszem,
beneficjentów, czyli odbiorców działań organizacji lub instytucji, w której działa;
Ważne jest to, aby wolontariusz zawsze działał na rzecz podmiotu i dopiero poprzez ten podmiot jego pomoc docierała do potrzebujących. Gwarantuje to opiekę danej instytucji lub organizacji nad przebiegiem wolontariatu, wsparcie koordynatora, ale także gwarantuje bezpieczeństwo i komfort współpracy wolontariuszowi oraz odbiorcy jego pomocy.

Aspekty formalno-prawne – Ustawa o wolontariacie

Każda organizacja, która planuje uruchomienie programu wolontariatu musi w pierwszej kolejności dokładnie zapoznać się z obowiązującą w Polsce Ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (z 24 kwietnia 2003 r., znowelizowaną 22 stycznia 2010 r.). Ustawa nakłada bowiem na organizację obowiązki oraz daję wolontariuszom określone prawa.

Wolontariusze mogą m.in: wykonywać świadczenia na rzecz określonych w ustawie podmiotów (m.in. organizacji pozarządowych w zakresie pożytku publicznego, z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej, oraz na rzecz innych podmiotów, które mogą prowadzić działalność pożytku publicznego, a także na rzecz organów administracji publicznej, z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej); zawrzeć porozumienie wolontariackie z podmiotem, na rzecz którego wykonują świadczenia (do 30 dni porozumienie może być zawarte ustnie, ale na żądanie wolontariusza lub po upływie 30 dni powinno być zawarte na piśmie);
otrzymać zaświadczenie o wykonywaniu przez nich świadczeń na rzecz danej organizacji (wraz z podaniem zakresu tych świadczeń).
Organizacja czy instytucja współpracująca z wolontariuszami ma m.in. obowiązek:

• poinformować wolontariusza o ewentualnym ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami;
• wydać na prośbę wolontariusza zaświadczenie o wykonaniu przez niego świadczeń;
• zapewnić wolontariuszowi bezpieczne i higieniczne warunki wykonywania przez niego świadczeń, a w razie potrzeby także odpowiednie środki ochrony indywidualnej;
• pokrywać koszty podróży służbowych i diet – na takich samych warunkach jak innym pracownikom oraz inne niezbędne koszty ponoszone przez wolontariusza związane z wykonywaniem świadczeń na rzecz korzystającego. Ustawa dopuszcza jednak możliwość zwolnienia organizacji z obowiązku zwrotu wymienionych kosztów, jeśli wolontariusz złoży w tej sprawie oświadczenie na piśmie;
• poinformować wolontariusza o przysługujących mu prawach i ciążących obowiązkach;
  zapewnić ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków wolontariuszom, którzy wykonują świadczenia przez okres nie dłuższy niż 30 dni;
• Wolontariusz powinien mieć kwalifikacje i spełniać wymogi odpowiadające rodzajowi wykonywanych świadczeń, jeżeli takie wymagania wynikają z innych przepisów.

Wolontariusz powinien osobiście wykonywać świadczenia, których się podjął na mocy porozumienia. Świadczenia te powinny być wykonywane w czasie określonym wspólnie z wolontariuszem i w zakresie określonym w porozumieniu z zachowaniem należytej staranności i sumienności.

Porozumienie z wolontariuszem powinno zawierać istotne elementy, takie jak zakres obowiązków oraz czas wykonywanej pracy. Można dopisać kwestie wystawienia zaświadczenia, zobowiązania do zwrotu kosztów podróży albo oświadczenie wolontariusza, że zwalnia on organizację z tego obowiązku.

Czy mogę zostać wolontariuszem?

Decydując się na rozpoczęcie pracy w charakterze wolontariusza, zapewne zadajesz sobie pytania, czy nadaję się do tej roli? Czy posiadam odpowiednie umiejętności, które pomogą mi w tej pracy, czy dysponuję wystarczającą ilością czasu, czy jestem w odpowiednim wieku? Wątpliwości może być wiele, natomiast odpowiedź jest jedna.

Każdy może być wolontariuszem, warto jednak pamiętać, że nie każdy wolontariat jest odpowiedni dla każdego.
Ważne jest, abyś posiadał odpowiednie predyspozycje do działań, których podejmiesz się w ramach wolontariatu. Nie znaczy to, że do pracy z dziećmi konieczne jest ukończenie studiów pedagogicznych – w tym przypadku, aby być wolontariuszem należy przede wszystkim posiadać kompetencje do pracy dziećmi: być komunikatywnym, potrafić zagospodarować im wolny czas, przede wszystkim lubić je i mieć z nimi dobry kontakt.

Przed podjęciem jakiejkolwiek aktywności wolontariackiej zastanów się, co chcesz robić jako wolontariusz, w czym możesz być pomocny, jakie są Twoje oczekiwania. Niezależnie od tego w jakim jesteś wieku, jakie posiadasz wykształcenie, poglądy, zawsze jest ktoś, kto czeka na Twoją pomoc.

Jesteś niepełnoletni, musisz uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów prawnych na podjęcie takiej działalności.

Jeśli jesteś osobą niepełnosprawną, jesteś na emeryturze, pracujesz zawodowo – Ciebie również potrzebujemy. Zawsze jest ktoś, kto czeka na Twoją pomoc, uśmiech, poradę, zawsze jest praca, którą możesz pomóc wykonać.

Kim jest wolontariusz

Są ludzie, którzy dobrowolnie i bez wynagrodzenia niosą pomoc, angażują się w pracę na rzecz osób i instytucji działających w różnych obszarach życia społecznego. Można ich spotkać między innymi w domach dziecka, hospicjach, domach pomocy społecznej, muzeach i schroniskach dla zwierząt. Pracują w instytucjach publicznych, organizacjach pozarządowych, placówkach kultury, sportu i wielu innych. To wolontariusze.

Przed podjęciem takich aktywności, warto wiedzieć, czym jest wolontariat. Każdy ma swoje pojęcie o wolontariacie – jednym kojarzy się z towarzyszeniem chorym, niepełnosprawnym, rehabilitacją, opieką nad dziećmi w domach dziecka, szpitalach. Dla innych wolontariat to zbiórki pieniędzy, żywności, bezpłatne porady prawne, tłumaczenia. Każdy buduje swoje skojarzenia dotyczące wolontariatu na bazie wcześniejszych doświadczeń. Warto to pojęcie sprowadzić do wspólnego mianownika, podać wyróżniki pracy wolontarystycznej.

Wolontariuszem jest każda osoba fizyczna, która dobrowolnie, ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na rzecz organizacji, instytucji lub osób indywidualnych wykraczając poza więzi koleżeńsko-rodzinne.

Zasady wolontariatu zostały opisane w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie uchwalonej w 2003 roku.

Prawa i obowiązki wolontariusza

Zasady, na jakich może odbywać się wolontariat określa ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Warto, abyś jako wolontariusz miał świadomość swoich praw i obowiązków z których możesz korzystać angażując się w wolontariat.

Obowiązki wolontariusza

Musisz posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie do rodzaju i zakresu wykonywanych świadczeń.
Masz obowiązek wykonywania świadczeń zgodnie z zawartym porozumieniem.

Prawa wolontariusza

Masz prawo zawrzeć porozumienie o współpracy z organizacją lub instytucją, na rzecz której działasz jako wolontariusz. W porozumieniu musi zostać określony zakres Twoich obowiązków, okres trwania porozumienia, możliwość i sposób jego rozwiązania oraz inne kwestie ważne dla Ciebie i placówki, w której działasz. Jeśli Twój wolontariat trwa dłużej niż 30 dni, to porozumienie musi byś zawarte w formie pisemnej. Jeśli Twój wolontariat trwa nie dłużej niż 30 dni, to porozumienie może być ustne, ale masz prawo żądać potwierdzenia go na piśmie. Masz prawo otrzymać pisemne zaświadczenie o odbywaniu przez Ciebie wolontariatu, w tym o zakresie Twojej pracy.
Na Twoją prośbę korzystający może wystawić pisemna opinie na temat Twojego wolontariatu.
Masz prawo do ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz innego zaopatrzenia z tytułu wypadków lub chorób zawodowych.
Masz prawo uzyskać informację o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa wynikającego z wykonywanych przez ciebie czynności oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
Masz prawo do odpowiednich środków ochrony indywidualnej w zależności od rodzaju świadczeń i zagrożeń związanych z ich wykonywaniem.
Masz prawo do pokrywania przez korzystającego kosztów Twoich podróży służbowych i diet, na dotyczących pracowników zasadach określonych w odrębnych przepisach
Możesz zwolnić korzystającego z tego obowiązku, ale tylko w formie pisemnej. Często zwolnienie to jest częścią porozumienia.

Rozwój poprzez wolontariat

Zapewne wolontariat najczęściej kojarzy Ci się z robieniem zakupów dla osób starszych, pomaganiem niepełnosprawnym, odrabianiem lekcji z dziećmi lub też opieką nad zwierzętami w schronisku. W potocznym rozumieniu wolontariat postrzegamy jako altruistyczne działanie wypływające z potrzeby serca. Czy jednak taka definicja oddaje sens oraz istotę działalności wolontariackiej? Zastanówmy się wspólnie! Najczęściej wymienianymi pobudkami działań wolontariackich są przekonania moralne, religijne lub polityczne, jednak osoby zgłaszające się w ostatnich latach do Centrów Wolontariatu coraz częściej twierdzą, że pragną równocześnie zdobyć doświadczenie i nowe umiejętności.

Koordynatorzy pracy wolontariackiej w organizacjach pozarządowych, instytucjach publicznych, liderzy wolontariatu pracowniczego, jak i sami ochotnicy obserwują wzrost znaczenia kwalifikacji zawodowych i kompetencji uzyskiwanych podczas pracy. Szczególnie ludzie młodzi, wchodzący na rynek pracy, osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, mające największe trudności w znalezieniu zatrudnienia, jak również pracownicy firm działający wolontariacko w ramach wolontariatu pracowniczego, doceniają kształtowane poprzez wolontariat umiejętności i postawy przydatne w pracy zawodowej.

By Cię w tym wesprzeć, przygotowaliśmy dla Ciebie Portfolio – indeks umiejętności wolontariackich, które pomoże Ci ukierunkować własny rozwój zawodowy poprzez wolontariat, odkryć Twój potencjał zawodowy, uświadomić i ocenić, jakie kwalifikacje zdobyłeś podczas działań wolontariackich lub jakie posiadane kompetencje predysponują Cię do wolontariat.
Jeśli myślisz o wejściu lub powrocie na rynek pracy bądź też o zmianie zawodu, wolontariat może być ważnym etapem w zdobyciu doświadczenia, umiejętności i referencji. Jako jedna z form edukacji nieformalnej daje możliwość wypróbowania sił w różnych dziedzinach życia społecznego i pozwala na zbadanie nowych obszarów pracy.

Portfolio to zeszyt ćwiczeń zawierający testy i wskazówki, które pozwolą Ci samodzielnie zdiagnozować swoje potrzeby i motywacje oraz ukierunkować swój rozwój. Mamy nadzieję, że wykonując zaproponowane przez nas ćwiczenia, lepiej poznasz siebie, i że będzie to pierwszy krok do kształtowania Twojej własnej kariery zawodowej.

Jak być dobrym wolontariuszem
Decydując się na wolontariat ważne jest, abyś przestrzegał pewnych zasad, które charakteryzują działalność wolontariuszy. Zostały one określone w Karcie Etycznej Wolontariusza. Jest to nieformalny kodeks postępowania wolontarystycznego, wskazujący na reguły i normy, którymi każdy wolontariusz powinien się kierować.

Karta etyczna wolontariusza

• Będę wypełniać wszystkie zadania związane z przyjętą rolą.
• Nie będę składać obietnic, których nie jestem w stanie spełnić.
• W przypadku niemożności wywiązania się ze zobowiązań, poinformuję o tym koordynatora pracy wolontariuszy.
• Zachowam dyskrecję w sprawach prywatnych, będę unikać zachowań, które mogą być niewłaściwie rozumiane.
• Będę otwarty na nowe pomysły i sposoby działania.
• Wykorzystam szansę poznania i nauczenia się nowych rzeczy od innych osób.
• Nie będę krytykować rzeczy, których nie rozumiem.
• Będę pytać o rzeczy, których nie rozumiem.
• Będę działać w zespole.
• Będę osobą, na której można polegać.
• Będę pracować lepiej i z większą satysfakcją, wykonując to, czego się ode mnie oczekuje.
• Będę chętnie uczyć się. Wiem, że nauka jest nieodłączną częścią każdej dobrze wykonanej pracy.
• Będę uczestniczyć w obowiązkowych spotkaniach.
• Postaram się być bardzo dobrym wolontariuszem.

Jak mogę działać

Możesz pracować wszędzie tam, gdzie Twoja pomoc jest potrzebna i oczekiwana na przykład w placówkach pomocy społecznej, ochrony zdrowia, edukacji, kultury, ekologii, sportu i wielu innych. Jedynym obszar, w który nie mogą angażować się wolontariusze to obszar działalności gospodarczej – czyli wolontariusze nie mogą wspierać działalności nastawionej na zysk.

Tak, jak istnieje wiele różnorodnych miejsc, w których pomagają wolontariusze, tak jest też bardzo wiele czynności, które wykonują. Możesz np. opiekować się chorymi, udzielać bezpłatnych korepetycji, organizować festyny, wystawy, wykonywać prace biurowe, udzielać porad prawnych, sędziować na zawodach sportowych. Rodzaj wykonywanych prac zależy od potrzeb organizacji, placówek, ich beneficjentów oraz Twoich umiejętności. Możesz być odpowiedzialnym za: konkretne zadanie, jakiś wycinek działalności/projektu np. rozmowy rekrutacyjne z kandydatami do projektu, prowadzenie tematycznych zajęć z młodzieżą (np. gotowanie, haftowanie, historia), adresowanie kopert, konsultowanie w dziedzinie, w której masz doświadczenie lub koordynowanie jakiegoś przedsięwzięcia np. prowadzenie klubu dyskusyjnego, świetlicy środowiskowej, organizowanie imprezy okolicznościowej.

Jako przyszły wolontariusz, zbadaj swoje lokalne środowisko i sprawdź, gdzie może być potrzebna Twoja pomoc oraz co konkretnie w tym miejscu możesz robić. W tym celu możesz również skontaktować się z najbliższym Centrum Wolontariatu, urzędem swojego miasta lub gminy, parafią, ośrodkiem pomocy społecznej, albo organizacją pozarządową działającą w Twoim środowisku. Możesz też czerpać inspiracje z przykładów działań, których nie brakuje w Internecie.

Pamiętaj, przy planowaniu zakresu Twojej pracy wolontariusza, nie powinieneś podejmować obowiązków pracowników etatowych w danej organizacji. Twoja działalność powinna być uzupełnieniem ich pracy, a Twoja osoba wsparciem dla personelu.